Narodziny dziecka, to najszczęśliwszy dzień w życiu każdego rodzica. Noworodek w pierwszych miesiącach życia potrzebuje sporo uwagi. Dlatego po jego urodzeniu należy się urlop macierzyński. Co więcej, ojciec dziecka także ma prawo do tzw. urlopu tacierzyńskiego. Na czas nieobecności w pracy, rodzic otrzymuje zasiłek macierzyński. Ile trwa taki urlop i na jakich zasadach jest przyznawany?
Urlop macierzyński – ile trwa?
Kobieta, która pracuje i posiada ubezpieczenie ma prawo do urlopu macierzyńskiego. Na taki przywilej mogą sobie pozwolić przyszłe matki, pracujące w oparciu o umowę o pracę. Łączny czas urlopu macierzyńskiego zależny jest od ilości urodzonych dzieci. Kobiecie przysługuje określony okres:
- 20 tygodni – jeśli urodziła jedno dziecko,
- 31 tygodni – jeśli urodziła dwoje dzieci,
- 33 tygodnie – jeśli urodziła trójkę dzieci,
- 35 tygodni – jeśli urodziła czwórkę dzieci,
- 37 tygodni – jeśli urodziła piątkę dzieci i więcej.
Wymiar urlopu macierzyńskiego jest uregulowany prawnie w artykule 180 § 1 Kodeksu pracy. Dodatkowo po ukończeniu tego okresu możliwe jest skorzystanie z urlopu rodzicielskiego. Ważny jest tutaj termin złożenia stosownego wniosku, nie później niż 21 dni po porodzie. Może on wynosić 32 lub 34 tygodnie.
Zasiłek macierzyński – ile wynosi?
Według przepisów, zasiłek macierzyński lub tacierzyński przysługuje rodzicowi w wysokości 100% podstawy wymiaru zasiłku. Oznacza to, że rodzic otrzymuje wtedy całość swojej pensji. Istnieją jeszcze dwie zależności w wypłacaniu zasiłku.
Jeżeli rodzic chce przedłużyć opiekę nad dzieckiem o urlop rodzicielski, składa dodatkowy wniosek i przez cały rok otrzymuje 80% pensji. Ten, kto nie dotrzyma maksymalnego terminu złożenia dokumentów (wspomniane 21 dni), to przez pierwsze 20 tygodni otrzyma 100% pensji, a na urlopie rodzicielskim tylko 60% swojego wynagrodzenia. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wypłaca tę kwotę maksymalnie w ciągu 30 dni od złożenia niezbędnych dokumentów.
W przypadku matek, które są bezrobotne i nie mają odprowadzanych składek społecznych, przysługuje im zasiłek rodzicielski w wysokości 1000 złotych.
Dokumenty, który są wymagane przy ubieganiu się o zasiłek macierzyński, to skrócony odpis aktu urodzenia dziecka oraz oświadczenie o nie korzystanie z urlopu rodzicielskiego albo z zasiłku macierzyńskiego za okres, który odpowiada okresowi urlopu rodzicielskiego przez drugiego z rodziców.
Czym jest urlop tacierzyński?
Tak, jak w przypadku matek, świeżo upieczony tata może wspomóc matkę swojego dziecka w powrocie do pracy. Warunkiem jest, aby był zatrudniony w oparciu o umowę o pracę lub opłacał dobrowolnie składki na ubezpieczenie zdrowotne. Oznacza to, że tata, który prowadzi własną działalność gospodarczą również może skorzystać z tego przywileju.
Matka dziecka musi wykorzystać obowiązkowo 14 tygodni urlopu macierzyńskiego. Jeżeli pozostałe 6 tygodni ma wykorzystać tata, to może złożyć stosowne dokumenty i przejąć opiekę nad dzieckiem. Analogicznie, jak w przypadku urlopu macierzyńskiego, termin ten może zostać wydłużony, jeśli urodzi się więcej niż jedno dziecko, wtedy:
- Wymiar urlopu tacierzyńskiego wynosi 17 tygodni, w przypadku dwojga dzieci,
- 19 tygodni w przypadku trójki dzieci,
- 21 tygodni w przypadku czworga dzieci,
- 23 tygodni w przypadku pięciorga lub więcej dzieci.
Zasiłek tacierzyński wynosi 100% podstawy wymiaru przeciętnego wynagrodzenia taty z ostatnich 12 miesięcy. Jego wypłatą zajmuje się Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Należy pamiętać, że chęć skorzystania z takiego przywileju trzeba zgłosić pracodawcy minimum 14 dni przed rozpoczęciem okresu urlopu tacierzyńskiego.
Pojęcie to często jest mylone z urlopem ojcowskim. Jego wymiar jest jednak inny. Przysługuje każdemu ojcu na spędzenie czasu ze swoim narodzonym dzieckiem i wynosi 14 dni, niezależnie od tego, czy matka dziecka jest na urlopie macierzyńskim. Ten czas mogą spędzić razem. Warto pamiętać, że po okresie 2 lat, prawo do urlopu ojcowskiego przepada.
